Một năm 2013 đầy biến động sắp trôi qua, thị trường bất động sản Việt Nam đã xuất hiện khá nhiều điểm sáng ở những phân khúc có sự phát triển đầy hứa hẹn. Người mua đã tìm lại được niềm tin từ những dự án chất lượng của những chủ đầu tư uy tín. Mặc dù vậy, những khó khăn về tình hình nợ xấu và dự án bỏ hoang vẫn tiếp tục sẽ là những thách thức cho thị trường bất động sản năm 2014.
Giao dịch dần dần “rã băng”
Trong năm 2013, phân khúc nổi trội nhất vẫn là căn hộ bình dân 1-2 phòng ngủ với mức giá từ 10-15tr/m2, hầu hết đều tập trung tại các khu vực ngoại thành của Hà Nội và TP.HCM. Theo số liệu từ các sàn giao dịch, số lượng căn hộ bán ra cũng như lượng khách đến tham dự các lễ mở bán đều tăng so với mức kỳ vọng.
Mặc dù lượng tồn kho còn rất lớn, nhưng nếu so với thời điểm tháng 7-2013 giá trị tồn kho đã giảm 5.603 tỷ đồng (5,21%), còn so với tháng 03/2013, con số này là 12.620 tỷ đồng (20,74%). Cùng với việc hàng tồn kho giảm, giá nhà ở cũng đạt được những con số ấn tượng.
So với thời điểm sốt giá giai đoạn 2008-2010, nhiều dự án giá giảm tới 50%, trở về giá tương đương thời điểm 2006. Hầu hết các dự án đã giảm từ 10-30% giá bán, một số dự án đã giảm giá tới gần 50% so với giá bán tại thời điểm “nóng” cách đây hơn 2 năm.
Căn hộ bình dân thu hút nhiều sự quan tâm của người mua nhà |
Chính vi những lý do trên, trong thời gian tới, áp lực giảm giá bán chỉ xuất hiện ở những công ty bất động sản gặp khó khăn về tài chính, bị buộc phải thanh lý các dự án với giá thấp. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, việc mua lại các dự án này bởi các chủ đầu tư khác sẽ giúp giảm bớt áp lực giảm giá, trước khi các sản phẩm được đưa tới người mua cuối cùng.
Tác động hỗ trợ tích cực của chính sách
Tín dụng đã được thắt chặt kể từ khi thị trường lao dốc năm 2008. Hồi tháng 7, Chính phủ còn thành lập Công ty quản lý tài sản để mua lại nợ xấu ngân hàng. Đến tháng 9, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng cam kết nâng tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư ngoại trong ngân hàng nội lên 49%, từ 30% hiện tại. Dù vậy, các nhà phân tích cho biết nhiều khoản nợ xấu vẫn còn liên quan đến bất động sản.
Stephen Wyatt – Giám đốc hãng nghiên cứu bất động sản Jones Lang LaSalle tại Việt Nam nhận định: “Có một số dấu hiệu sớm cho thấy thị trường đang chuyển động. Dù vậy, nó cũng không thể xóa đi thực tế là lĩnh vực ngân hàng vẫn phải tự giải quyết vấn đề của mình”.
Ngoài ra, gói 30.000 tỷ khởi động trong năm nay phần nào đã chứng tỏ được quyết tâm của chính phủ trong việc giải quyết nhu cầu nhà ở cho người dân. Mặc dù số lượng hồ sơ được giải ngân nằm trong gói hỗ trợ này vẫn còn là một con số khiêm tốn, người dân vẫn hoàn toàn có thể tin tưởng những biện pháp tích cực tiếp theo của chính phủ để kích thích thị trường.
Các nhà làm luật Việt Nam vẫn đang tranh cãi một dự luật cho phép người nước ngoài mua hơn một căn hộ, được sở hữu nhà ở hơn 50 năm và mua đất, David Lim – luật sư tham gia cố vấn cho Chính phủ về cải cách đất đai cho biết. Theo ông, những thay đổi này có thể giúp Việt Nam cạnh tranh với nhiều nước Đông Nam Á khác về thu hút đầu tư nước ngoài.
Người nước ngoài và Việt kiều đang có nhiều cơ hội để sở hữu nhà ở Việt Nam |
Khó khăn và thách thức cho năm 2014
Theo tạp chí New York Times nhận định, dù lãi suất cho vay đã giảm xuống 12,8%, từ 20,3% năm 2011, không ai có thể chắc chắn liệu thị trường có thể về mức đỉnh trước năm 2008 hay không. Hiện tại, nguồn cung căn hộ trung bình đến cao cấp tại cả Hà Nội và TP HCM vẫn dư thừa.
And Frederick Burke – Giám đốc điều hành hãng luật Baker & McKenzie tại Việt Nam cũng cho biết dù các công ty Việt Nam nhận định thị trường bất động sản đang thoát đáy, thủ tục hành chính rườm rà sẽ cản trở việc phục hồi. Một dự án phát triển thông thường tại TP HCM thường mất tối thiểu 580 ngày từ khi bắt đầu cho đến lúc hoàn thành, ông cho biết.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, tính đến hết tháng 9-2013, tổng giá trị tồn kho BĐS trên toàn quốc khoảng 101.889 tỷ đồng. Trong đó, căn hộ chung cư còn khoảng 23.007 căn, tương đương 34.358 tỷ đồng; nhà thấp tầng khoảng 14.920 căn, tương đương 26.367 tỷ đồng; đất nền nhà ở hơn 10,86 triệu m2, trị giá khoảng 34.983 tỷ đồng và xấp xỉ 2 triệu m2 đất nền thương mại với trị giá khoảng 6.191 tỷ đồng.
Dù nhiều khó khăn và thách thức vẫn đang bao vây, nhưng thị trường bất động sản năm 2014 đang có những tia sáng về sự hồi phục mạnh mẽ. Theo giáo sư Đặng Hùng Võ, nếu các doanh nghiệp tái cơ cấu nhanh thị trường sẽ sôi động hơn vào năm 2015. Những khúc mắc, khó khăn hiện nay trên thị trường là hệ quả của một quá trình phát triển tự phát, không thể giải quyết ngay được nhưng rất cần sự quản lý, giám sát và khơi thông của Nhà nước
*Bài viết có sử dụng nguồn từ tạp chí New York Times và Bộ Xây Dựng.